Konopne kuracje znane były już w czasach starożytnych. Od kilku lat wracają one do łask, a leki z konopiami sprzedawane są w wielu europejskich krajach. Jak traktowana jest lecznicza marihuana w Polsce? Z jakich preparatów mogą skorzystać polscy pacjenci?
Marihuana lecznicza w Polsce jest legalna od 2017. Co to oznacza? Lekarze mogą wystawiać recepty na leki konopne, z kolei pacjent może zakupić je w aptece i przyjmować zgodnie z zaleceniem specjalisty. Wprowadzanie leków z marihuaną na polski rynek nabiera rozpędu, choć początki były trudne. Może to nieco dziwić, gdyż konopie na ziemiach polskich były roślinami bardzo popularnymi już w czasach słowiańskich.
Konopie na ziemiach polskich
Myślisz, że konopie w Polsce to nowość? Jesteś w błędzie. Nie brak dowodów na to, że marihuana była doskonale znana plemionom słowiańskim, których przedstawiciele umiejętnie korzystali z mocy tych roślin.
Konopie w czasach prasłowiańskich
Już w czasach prasłowiańskich rośliny te były cenione za swe magiczne moce. Często korzystano z nich podczas obrzędów religijnych, w trakcie których wprowadzenie uczestników w odpowiedni nastrój było sprawą bardzo ważną. I choć konopie miały ogromne znaczenie, ich rola nie ograniczała się do tego.
Konopie w czasach prasłowiańskich odgrywały bardzo ważną rolę w gospodarce. Produkowano z nich liny i tkaniny, z nasion z kolei wytłaczano olej. Nasiona konopi stanowiły też istotny element słowiańskiej diety, przy czym jednym z najpopularniejszych dań była „siemieniatka” – pożywna zupa z siemienia konopnego, spożywana w okresie świątecznym.
Szymon Syreński i następcy – pierwsze opisy marihuany i jej leczniczych właściwości
Zanim lecznicza marihuana w Polsce zaczęła być znana, mało kto interesował się jej wpływem na ludzki organizm. Jako pierwszy jej właściwościami zainteresował się Szymon Syreński (1540-1611) – botanik i lekarz związany z Akademią Krakowską. W swej pracy zwracał on uwagę m.in. na psychoaktywne właściwości konopi oraz na to, że wypicie naparu z tej rośliny może dobrze wpłynąć na ludzki nastrój.
O tym, że marihuana może być traktowana jako lek przeciwbólowy, wspomina również Szymon z Łowicza, który zalecał korzystanie z nasion konopi m.in. przy silnych bólach zębów. O konopiach pisał też ksiądz Krzysztof Kluk, dzięki któremu pod koniec XVIII wieku ukazał się „Dykcjonarz roślinny”. Na przełomie XVIII i XIX wieku było to najważniejsze dzieło poświęcone botanice, w którym konopie przedstawione zostały jako naturalny lek na ból oraz problemy z zasypianiem.
Okres międzywojenny – czas zmian
Aż do początków XX wieku na ziemiach polskich z powodzeniem uprawiano konopie. Korzystano z nich w celach leczniczych, choć większość gospodarzy koncentrowała się na możliwościach, jakie konopie dawały w zakresie produkcji tkanin. Nastał jednak okres międzywojenny – czas wielkich zmian gospodarczych oraz światopoglądowych, który zmienił sposób postrzegania marihuany. Co zmieniło się w latach 20. XX wieku?
Przede wszystkim rozwinęła się technika. Produkcją tkanin zaczęły zajmować się duże fabryki, zatem mniejsze uprawy przestały przynosić zyski. Ogólnoświatowa nagonka na konopie sprawiła z kolei, że korzystanie z nich w celach leczniczych zostało ograniczone. Dopiero w latach 80. i 90. XX wieku zaczęto na nowo odkrywać leczniczą moc konopi, dzięki czemu w początkach XXI wieku pojawiło się zielone światło dla leczniczej marihuany w Polsce.
Konopie i ich medyczna kariera na świecie
O tym, że konopie mogą być z powodzeniem wykorzystane w walce o zdrowie, wiedzieli doskonale mieszkańcy starożytnych potęg: Chin, Egiptu, Grecji i Rzymu. W wiekach średnich i w dobie Odrodzenia również chętnie sięgano po marihuanę, poszerzając jednocześnie wiedzę na temat jej właściwości. Na przełomie XIX i XX wieku leki konopne były dostępne bez recepty w aptekach niemal na całym świecie. A później, niemal z dnia na dzień, odstawiono leczniczą marihuanę na boczny tor.
Połowa XX wieku to czas demonizacji konopi i koncentrowanie się na jej rozrywkowym charakterze. Na szczęście dla wielu osób walczących z przewlekłymi chorobami, wiedza medyczna wygrała ze stereotypami, a medyczna marihuana w Polsce i na świecie zaczęła wracać do łask w całej Europie. Najpierw lecznicze konopie zalegalizowała Holandia, później Islandia, Austria i Czechy. A Polska?
Medyczna marihuana w Polsce i jej trudne początki
Na początku XX wieku kraje europejskie zaczęły ponownie otwierać się na medyczną marihuanę. Ich śladem zaczęła podążać i Polska. Tu początkowo terapie z wykorzystaniem konopi wzbudziły wiele emocji.
Doktor Marek Bachański i jego walka o medyczne konopie
W historii leczniczej marihuany w Polsce rolę bardzo ważną odegrał doktor Marek Bachański z Centrum Zdrowia Dziecka. Jeszcze zanim medyczne konopie zostały zalegalizowane, korzystał on z leczniczej marihuany. Dzięki niej osiągał bardzo dobre wyniki w leczeniu padaczki lekoodpornej, dając tym samym małym pacjentom szansę na lepsze dzieciństwo.
Gdy doktor Bachański został dyscyplinarnie zwolniony z CZD, o jego metodzie leczenia i osiąganych wynikach zaczęto dyskutować w mediach, przyczyniając się tym samym do upowszechnienia wiedzy na temat marihuany i jej leczniczej mocy. Zwrócono też uwagę na choroby, w przypadku których zawodzą inne terapie, a leki konopne stają się ostatnią deską ratunku.
Tomasz Kalita a medyczna marihuana
O medycznej marihuanie dyskutowano sporo również za sprawą Tomasza Kality – polityka, który w styczniu 2017 roku przegrał walkę z chorobą nowotworową. Polityk ten nie raz podkreślał, że pacjenci w jego sytuacji mogliby żyć lepiej i godniej, gdyby prawo pozwalało im legalnie korzystać z oleju z konopi. Skutkiem jego apeli było złożenie w Sejmie petycji o dopuszczenie w Polsce leczniczej marihuany do walki z przewlekłymi chorobami. Była to tzw. „ustawa Kality” z sierpnia 2016 roku. Rok później w życie weszła ustawa, na którą czekało wielu pacjentów.
Lecznicza marihuana – Polska medycyna otwiera się na konopie
W 2017 roku nastąpił przełom i leki konopne zostały dopuszczone do użytku. Ponieważ jednak lecznicza marihuana w Polsce jest traktowana jako dość kontrowersyjny środek, zasady korzystania z jej wsparcia określa szereg przepisów prawnych. Chcesz legalnie sięgnąć po takie leki? Sprawdź, jakie warunki musisz spełnić.
Lecznicza marihuana w Polsce a przepisy prawne
O tym, kto i w jaki sposób może korzystać z medycznych konopi, mówią przepisy prawne. Tym najważniejszym jest ustawa z 7 lipca 2017 roku, która dała możliwość korzystania z leczniczej marihuany w Polsce. Zgodnie z tą ustawą, konopie medyczne stają się surowcem farmaceutycznym, z których można korzystać po otrzymaniu recepty od lekarza. Zgodnie z ustawą kuracja taka może trwać do 90 dni, a lekarze wykorzystujący marihuanę powinni współpracować z tymi ośrodkami, w których trwają prace nad konopiami i możliwościami, jakie dają one współczesnej medycynie.
Gdzie kupisz leki z marihuaną?
Od 1 listopada 2017 roku lecznicza marihuana może być sprzedawana w aptekach. W zależności od zaleceń lekarza możesz skorzystać albo z gotowych leków (jest ich jednak bardzo mało), albo z preparatów, które przygotuje farmaceuta na podstawie recepty. Kopię recepty oraz opakowanie lekarstwa z marihuaną warto mieć zawsze przy sobie – na wypadek kontroli.
Jak wygląda recepta na leki konopne?
Pacjenci korzystający z leczniczej marihuany otrzymują od lekarza receptę typu RPW (receptę narkotyczną) ważną przez 30 dni od daty wystawienia. Na jednej recepcie tego typu można przepisać tylko jeden lek z dokładnym opisem znajdujących się w nim substancji czynnych, ich ilości oraz informacjami na temat korzystania z gotowego leku.
Decydując się na konopną kurację, musisz liczyć się z jej dość wysokimi kosztami. Lecznicza marihuana w Polsce nie jest refundowana, a koszt 1 grama tego leku to wydatek około 60 zł. W zależności od potrzeb miesięczna kuracja lekami konopnymi może oznaczać wydatek dochodzący nawet do 2 tysięcy złotych.
Kto w Polsce może skorzystać w medycznych konopi?
Jeśli chcesz skorzystać z leczniczej marihuany, musisz odwiedzić lekarza. Teoretycznie każdy lekarz może wystawić receptę (z wyjątkiem lekarza weterynarii), pamiętaj jednak, że musi ona posiadać stosowne uzasadnienie. Oznacza to, że lekarz powinien znać historię twojej choroby oraz umieć uzasadnić, że zastosowanie leków konopnych jest w twoim przypadku ostatnią szansą na poprawę stanu zdrowia.
Lecznicza marihuana w Polsce najczęściej przepisywana jest pacjentom, którzy zmagają się z:
- przewlekłym bólem,
- padaczką lekoodporną,
- chorobami nowotworowymi,
- stwardnieniem rozsianym,
- migrenami,
- zaburzeniami żołądkowo-jelitowymi,
- reumatoidalnym zapaleniem stawów.
Leki konopne są też często przepisywane chorym na depresję oraz tym, którzy cierpią z powodu bezsenności lub stanów lękowych.
Czy lecznicza marihuana w Polsce wciąż jest preparatem dla wybranych?
Jak widzisz, nie każdy może skorzystać z leczniczej marihuany. Czy po spełnieniu wszystkich warunków możesz bez przeszkód zakupić zalecony przez lekarza środek?
Choć w 2017 roku w Polsce dopuszczono do użytku leczniczą marihuanę, aż do początku 2019 roku pacjenci mieli minimalne szanse na to, aby w aptece zrealizować receptę na środki konopne. Dziś dostęp do leczniczej marihuany w Polsce jest coraz lepszy, a lista aptek, w których można takie leki nabyć, jest coraz dłuższa. To spory krok do przodu w porównaniu z tym, co działo się w pierwszych miesiącach po legalizacji medycznych konopi.
Coraz łatwiejszy jest też dostęp do specjalistów, którzy koncentrują się na kuracjach bazujących na marihuanie. Początkowo wielu lekarzy bało się wystawiania recept na lecznicze konopie. Dziś w wielu miastach powstają kliniki, które specjalizują się w takiej formie leczenia. Efekt? Lecznicza marihuana w Polsce przestaje być tematem tabu, a kuracje z jej udziałem są coraz łatwiej dostępne.
W Polsce lecznicza marihuana cieszy się coraz większym powodzeniem. Regulacje prawne pozwalające na kontrolowanie leków konopnych oraz rosnąca wiedza na ich temat sprawiają, że ten sposób leczenia staje się coraz bardziej popularny. Efekt? Rośnie liczba aptek, w których można zrealizować receptę na leki z marihuaną, oraz liczba osób, które byłyby taką kuracją zainteresowane.