Mało która roślina budzi tak dużo kontrowersji i jest przedmiotem toczącej się debaty pomiędzy jej zwolennikami i zagorzałymi przeciwnikami. Analizując jej burzliwą historię nie można się dziwić, że wśród niektórych sama myśl o niej powoduje gęsią skórkę. Czy słusznie? Wszystko co niejasne, budzi niepewność, dlatego przyjrzyjmy się bliżej tej kontrowersyjnej roślinie.
Marihuana, susz konopny powstaje z kwiatostanów żeńskich i młodych listków odmian konopi indyjskich. W marihuanie zidentyfikowano ponad 500 substancji aktywnych. Należą do nich kannabinoidy ( jak THC i CBD), terpeny i flawonoidy. Produkowane są we włoskach gruczołowych (trichomach). To właśnie te substancje odpowiedzialne są za właściwości marihuany.
Jak działa marihuana- układ endokannabinoidowy
Mówiąc o mechanizmie działania konopi indyjskich nie sposób pominąć układu endokannabinoidowego. Organizm człowieka działa dzięki układom, które pełnią ściśle określone funkcje. Z lekcji biologii poznaliśmy funkcje i budowę układu krążenia, oddechowego, pokarmowego etc.
Układ endokannabinoidowy odpowiedzialny jest za równowagę naszego organizmu (homeostazę). Wpływa na:
- Sen,
- Odczuwanie bólu
- Łaknienie i apetyt
- Pamięć
- Rozmnażanie i płodność
- Nastrój (kannabinoidy pełną kluczową rolę w odczuwaniu tzw. “Runner’s high”/”Euforia biegacza” – nagłego uderzenia euforii, delikatnego znieczulenia i uczucia błogości podczas uprawiania sportu) pamięci funkcji rozrodczych, regulacji cyklu komórkowego, homeostazy (czyli równowagi biologicznej organizmu).
Układ endokannabinoidowy zbudowany jest z receptorów CB1 i CB2, które rozsiane są po całym organizmie, organizm wytwarza endogenne kannabinoidy, których budowa jest analogiczna do tych występujących w marihuanie. To właśnie egzogenne kannabinoidy jak THC czy CBD są w stanie łączyć się z receptorami CB1 i CB2 i modulować funkcję układu, a przez to wpływać na nasz organizm.
THC-marihuana
Tetrahydrokannabinol (THC) to substancja należąca do grupy kannabinoidów, odpowiedzialna jest za właściwości psychoaktywne . Powoduje euforyczność, zaburzenie percepcji -ten stan potocznie nazywamy „Hajem”. Jest to pożądany efekt w przypadku wielu schorzeń, takich jak AIDS/HIV, leczenia paliatywnego w chorobie nowotworowej, zaburzenia snu, stanów lękowych. Wykazuje pozytywne efektu w terapii PTSD (zespół stresu pourazowego), jak również wpływa na percepcję bólu. Łącząc się zarówno z receptorami CB1 i CB2 układu endokannabinoidowego wpływa na jego funkcje; pobudza apetyt, działa miorelaksacyjnie, ma działanie przeciwwymiotne i redukuje nudności ( głównie związane z chemioterapią).
CBD-marihuana
Kannabidiol (CBD) podobnie jak THC należy do grupy kannabinoidów i wydzielany jest przez włoski gruczołowe kwiatostanów żeńskich . Nie posiada właściwości psychoaktywnych, nie odurza. W przeciwieństwie do THC działa tylko na receptory CB2. Wykazuje działanie przeciwbólowe, szczególnie w bólu przewlekłym, neuropatycznym, jak również redukuje dolegliwości bólowe związane ze zwyrodnieniem stawów, działa korzystnie na ból głowy. Poprzez hamowanie aktywności cytokin działa przeciwzapalnie. Ma działanie przeciwwymiotne; redukuje nudności i wymioty spowodowane chemioterapią. Pobudza apetyt, co ma korzystny wpływ w przypadku pacjentów z AIDS/HIV i z chorobą nowotworową. Działa miorelaksacyjnie, rozluźnia mięśnie, stymuluje układ nerwowy, co ma udowodnione znaczenie u osób ze spastycznością mięśniową i SM (stwardnieniu rozsianym).Ponadto działa relaksująco, łagodzi zaburzenia snu, ma działanie przeciwlękowe.
Terpeny- marihuana
Terpeny to grupa związków chemicznych, które również wydzielane są przez włoski gruczołowe. Mają właściwości relaksacyjne, wyciszające. Powszechnie wykorzystywane są w aromaterapii.
Flawonoidy- marihuana
Flawonoidy to grupa związków organicznych (polifenoli), które odpowiedzialne są za produkcję żółtego barwnika w liściach i płatkach roślin. Mają działanie przeciwutleniające, przeciwzapalne, przeciwalergiczne.
Marihuana -plusy i minusy
Terapia medyczną marihuaną wiąże się z możliwością wystąpienia działań niepożądanych. Najczęściej są to zaburzenia percepcji, zwiększenie apetytu, suchość w ustach, senność, nadmierna euforyczność. Istnieje wiele preparatów o różnym profilu kannabinoidowym ( stosunek THC do CBD, ich % zawartość). Dzięki pomocy lekarza wspólnie dobierzecie odpowiedni preparat spełniający wasze oczekiwania i niosący pomoc w leczeniu określonych dolegliwości. Udowodniono pozytywny wpływ terapii medyczną marihuaną w wielu dziedzinach medycyny.
Marihuana -choroby
Medyczna marihuana stosowana jest w redukcji bólu przewlekłego, wykazuje korzystne działanie w przypadku dolegliwości bólowych związanych z chorobą nowotworową, zwyrodnieniem stawów. Uśmierza dolegliwości bólowe głowy. Ma korzystny wpływ w leczeniu migren. Jej właściwości miorelaksacyjne mają znaczenie w leczeniu SM (stwardnienia rozsianego). Stosowana jest również przy działaniach ubocznych chemioterapii, redukuje nudności i działa przeciwwymiotnie. Ma korzystny wpływ w leczeniu PTSD, depresji, zaburzeń snu, anoreksji . Pobudza apetyt, dlatego wykorzystywana jest w przypadku kacheksji (wyniszczenia) u pacjentów z chorobą nowotworową i AIDS/HIV.
Uzależnienie od marihuany
Decydując się na terapię medyczną marihuaną naturalne jest pytanie czy marihuana uzależnia. Po pierwsze na wstępie podkreślę, że badania dotyczą rekreacyjnego palenia marihuany, a nie terapii medyczną marihuaną prowadzoną pod kontrolą lekarza.
Według badań (Lopez-Quintero 2011) uzależnia się 9% osób, które rekreacyjnie stosowały marihuanę ( według kryteriów Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, wydanie 4 [DSM-IV]), natomiast ryzyko to wzrasta do 17% w przypadku, gdy osoby zaczynają używać jej jako nastolatki i do 50% gdy marihuana była palona codziennie przez długi czas.
W przypadkach uzależniania, po nagłym zaprzestaniu stosowania marihuany może dojść do syndromu odstawiennego, który objawiać się będzie zaburzeniami snu, rozdrażnieniem, dysforią, głodem i niepokojem. Kilkudniowy „odwyk” od marihuany spowoduje ustąpienie dolegliwości.
W przypadku terapii medyczną marihuaną dawki, długość leczenia kontrolowana jest przez lekarza. Dlatego ryzyko uzależnienia jest małe w porównaniu do niekontrolowanego rekreacyjnego użytkowania.
Waporyzacja-bezdymna inhalacja
Waporyzacja polega na podgrzewaniu suszu, a nie jego paleniu. Podczas ogrzania marihuany do odpowiedniej temperatury wydobywają się substancje aktywne bez substancji smolistych, co niweluje konsekwencje palenia marihuany. Skutkiem palenia marihuany mogą być nawracające, przewlekłe zapalenia oskrzeli, podrażnienie układu oddechowego, kaszel . Nie ma dowodów, żeby stosowanie marihuany zwiększało ryzyko raka płuc jak w przypadku palenia tytoniu.
Bibliografia:
- Gaoni Y, Mechoulam R. Isolation, structure and partial synthesis of an active constituent of Hashish. Journal of the American Chemical Society. 1964;86:1646–1647
- Devane WA, Dysarz FA, 3rd, Johnson MR, Melvin LS, Howlett AC. Determination and characterization of a cannabinoid receptor in rat brain. Molecular Pharmacology. 1988;34:605–613.
- Matsuda LA, Lolait SJ, Brownstein MJ, Young AC, Bonner TI. Structure of a cannabinoid receptor and functional expression of the cloned cDNA. Nature. 1990;346:561–564.
- Munro S, Thomas KL, Abu-Shaar M. Molecular characterization of a peripheral receptor for cannabinoids. Nature. 1993;365:61–65.
- Devane WA, Hanus L, Breuer A, Pertwee RG, Stevenson LA, Griffin G, Gibson D, Mandelbaum A, Etinger A, Mechoulam R. Isolation and structure of a brain constituent that binds to the cannabinoid receptor. Science. 1992;258:1946–1949.
- Mechoulam R, Ben-Shabat S, Hanus L, Ligumsky M, Kaminski NE, Schatz AR, Gopher A, Almog S, Martin BR, Compton DR, Pertwee RG, Griffin G, Bayewitch M, Barg J, Vogel Z. Identification of an endogenous 2-monoglyceride, present in canine gut, that binds to cannabinoid receptors. Biochemical Pharmacology. 1995;50:83–90.
- Sugiura T, Kondo S, Sukagawa A, Nakane S, Shinoda A, Itoh K, Yamashita A, Waku K. 2-Arachidonoylglycerol: a possible endogenous cannabinoid receptor ligand in brain. Biochemical and Biophysical Research Communications. 1995;215:89–97.
- Wilson RI, Nicoll RA. Endogenous cannabinoids mediate retrograde signalling at hippocampal synapses. Nature. 2001;410:588–592.
- Ohno-Shosaku T, Maejima T, Kano M. Endogenous cannabinoids mediate retrograde signals from depolarized postsynaptic neurons to presynaptic terminals. Neuron. 2001;29:729–738.
- Freund TF, Katona I, Piomelli D. Role of endogenous cannabinoids in synaptic signaling. Physiological Reviews. 2003;83:1017–1066.
- Lopez-Quintero C, Perez de los Cobos J, Hasin DS, et al. Probability and predictors of transition from first use to dependence on nicotine, alcohol, cannabis, and cocaine: results of the National Epidemiologic Survey on Alcohol and Related Conditions (NESARC). Drug Alcohol Depend 2011;115:120-130
- Hall W, Degenhardt L. Adverse health effects of non-medical cannabis use. Lancet 2009;374:1383-1391
- Gorelick DA, Levin KH, Copersino ML, et al. Diagnostic criteria for cannabis withdrawal syndrome. Drug Alcohol Depend 2012;123:141-147
- Mechoulam R, Parker LA. The endocannabinoid system and the brain. Annu Rev Psychol 2013;64:21-47
- Hall W, Degenhardt L. Prevalence and correlates of cannabis use in developed and developing countries. Curr Opin Psychiatry 2007;20:393-397
- Gaffuri AL, Ladarre D, Lenkei Z. Type-1 cannabinoid receptor signaling in neuronal development. Pharmacology 2012;90:19-39
- Meier MH, Caspi A, Ambler A, et al. Persistent cannabis users show neuropsychological decline from childhood to midlife. Proc Natl Acad Sci U S A 2012;109:E2657-E2564
