Legalna marihuana w niektórych krajach kontrastuje z surowymi przepisami innych państw w kwestii stosunku do konopi. Gdzie można bez obaw o naruszenie prawa korzystać z terapii? Przeczytaj nasz tekst, by się tego dowiedzieć!

Rośliny z rodziny Cannabis cieszą się dużą popularnością na całym świecie. Sprawdzają się w wielu gałęziach przemysłu. Są też z powodzeniem wykorzystywane do leczenia wielu przewlekłych chorób. Konopie wciąż jednak wzbudzają sporo emocji, a każdy kraj ma własne przepisy dotyczące zasad ich posiadania czy uprawiania. W jakich krajach legalna marihuana nie jest niczym dziwnym?

Jaki jest stosunek prawny do marihuany w Polsce?

W tej chwili legalna marihuana w Polsce na użytek rekreacyjny jest niedopuszczalna. Co więcej, grożą za to surowe kary. Reguluje to Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii[1], która zrównuje posiadanie marihuany z innymi narkotykami. Zgodnie z art. 62 za jej posiadanie grożą 3 lata pozbawienia wolności. W przypadku znacznych ilości kary są ostrzejsze – to nawet 10 lat więzienia. Nieco inaczej wygląda kwestia medycznej marihuany, której posiadanie jest podyktowane kwestiami zdrowotnymi.

W polskim parlamencie działa parlamentarny zespół ds. legalizacji marihuany, w którego skład wchodzą posłowie Konfederacji, KO oraz Lewicy. Ich celem jest dopuszczenie konopi do użytku również rekreacyjnego. Członkowie liczą, że uda się to właśnie w tej kadencji Sejmu.

Kiedy marihuana w Polsce jest legalna?

Obecnie legalna marihuana w Polsce to ta, która jest wykorzystywana wyłącznie w celach medycznych. Terapię konopną prowadzi się pod okiem lekarza w sytuacji kiedy zawiodły inne metody leczenia. Susz konopny dostępny jest wyłącznie na receptę, jeśli specjalista uzna, że istnieją przesłanki do jej wypisania.

Medyczna marihuana w Polsce jest legalna od 1 listopada 2017 roku, a recepty w aptekach można realizować od 17 stycznia 2019 roku. Właśnie wtedy weszły w życie dwie nowelizacje do Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Trzeba jednak pamiętać,  pacjenci, którzy korzystają z terapii konopnej, powinni móc to udowodnić. Jeśli chcą korzystać z niej w miejscach publicznych, warto by mieli przy sobie odpowiednie dokumenty:

• receptę na susz konopny;
• imienną fakturę poświadczającą zakup w aptece;
• zaświadczenie od lekarza o konieczności przeprowadzenia terapii konopnej;
• susz w oryginalnym aptecznym opakowaniu.

Gdzie w Europie marihuana jest legalna?

Są kraje Starego Kontynentu, gdzie legalna marihuana to standard, i państwa, w których traktuje się ją z ogromnym dystansem. Przyjrzyjmy się tej pierwszej sytuacji.

Całkowicie legalna marihuana w Europie dostępna jest Malcie. Prawo złagodzono tam w 2021 roku. Mieszkańcy wyspy mogą uprawiać i posiadać konopie do własnych celów (nie więcej niż 28 g), ale nadal zabronione jest palenie w miejscach publicznych. Coraz bliżej legalizacji marihuany są również Niemcy. Prace trwają od ubiegłego roku, a nowe prawo może zostać przegłosowane w pierwszej połowie 2024 r. Trzeba zaznaczyć, że już raz termin uległ przesunięciu. Liberalne przepisy miały bowiem obowiązywać od 1 stycznia.

Gdzie w Europie posiadanie marihuany na własny użytek nie jest ścigane?

Mimo że legalna marihuana w Europie to coraz częstsze zjawisko, najwięcej jest państw stawiających na dekryminalizację. Czeskie prawo zezwala na posiadanie 15 g suszu lub 5 krzaków, a w Austrii dopuszcza się maksymalnie 5 g.

Jak wygląda sytuacja w Holandii, która kojarzy się z bardzo swobodnym podejściem do konopi? Tu prawo dopuszcza możliwość posiadania do 30 g marihuany lub uprawiania 5 krzaków tej rośliny. W Niderlandach kupisz susz w wielu kawiarniach (muszą one posiadać stosowne licencje), ale nie możesz go palić w miejscach publicznych.

Bardzo luźne podejście do konopi mają Hiszpanie, którzy dopuszczają możliwość uprawiania niewielkich ilości tej rośliny i kupowania suszu w wybranych kawiarniach. W Szwajcarii można z kolei legalnie korzystać z marihuany, pod warunkiem że stężenie THC nie przekracza 1%.

Gdzie w Europie marihuana jest nielegalna?

W opozycji do krajów w Europie z legalną marihuaną stoją te, gdzie nadal stosowane są surowe kary za jej posiadanie do celów rekreacyjnych. Na tej liście znajduje się nie tylko Polska. Najsurowszy jest Cypr, gdzie za posiadanie konopi można trafić do więzienia z wyrokiem dożywocia. To bardzo restrykcyjne prawo zostało w 2003 roku złagodzone – wprowadzono m.in. progi dotyczące używania narkotyków na własny użytek. Legalna jest tam również terapia medyczną marihuaną.

Kary (nie zawsze dotkliwe) obowiązują też w takich krajach, jak:

• Białoruś;
• Bułgaria;
• Litwa;
• Łotwa;
• Estonia;
• Finlandia;
• Francja;
• Grecja;
• Rumunia;
• Słowacja;
• Szwecja;
• Węgry;
• Wielka Brytania.

Możliwość korzystania z w pełni legalnej marihuany w Europie jest zatem dość okrojona. Większość krajów decyduje się jednak na dekryminalizację, choć nie brakuje państw, gdzie posiadanie konopi indyjskich nadal jest karalne.

Gdzie na świecie marihuana jest legalna?

Jak ta kwestia wygląda poza Starym Kontynentem – czy legalna marihuana na świecie również jest tak dyskusyjna?

Od 2018 roku jest legalna m.in. w Kanadzie, która (jako pierwsze państwo z grupy G7) rok wcześniej rozpoczęła prace nad ustawą dopuszczającą korzystanie z marihuany nie tylko w celach leczniczych, lecz także rekreacyjnych. Ten kraj jest też eksporterem suszu – kanadyjskie konopie medyczne trafiają na przykład do Polski.

Specyficzne przepisy obowiązują w Stanach Zjednoczonych. Na poziomie federalnym marihuana jest zakazana, jednak w 15 stanach zdecydowano się na jej zalegalizowanie. W RPA z marihuany można korzystać bez obaw, jednak już jej sprzedaż jest zabroniona. 

Jeszcze ciekawsze przepisy prawne obowiązują na terenie Barbadosu. Tu marihuana jest legalna tylko w pewnych okolicznościach. Rastafarianie mogą korzystać z konopi podczas swych rytualnych obrzędów. W pozostałych przypadkach posiadanie marihuany jest zakazane. 

A gdzie konopie są zdekryminalizowane? W Kolumbii można posiadać do 20 g marihuany, i uprawiać do 20 roślin konopi. Warto wspomnieć o Boliwii, której prawo dopuszcza możliwość posiadania nawet 50 g suszu!

Gdzie na świecie marihuana jest nielegalna?

Z krajami, w których konopie nie wzbudzają większych emocji, bardzo mocno kontrastują te, w których uprawianie czy posiadanie marihuany jest zabronione. Tak jest m.in. w Tajlandii. Również w Australii używanie rekreacyjne zostało zakazane.

Są też kraje, w których za posiadanie konopi grożą bardzo surowe kary (włącznie z karą śmierci). Tam wizja legalnej marihuany jest wręcz nie do pomyślenia. Mowa m.in. o Singapurze, gdzie za posiadanie marihuany można trafić do więzienia, a za jej przemyt i sprzedaż zapłacić życiem. Głośnym echem rozniosła się informacja o straceniu 36-letniego mężczyzny. Został oskarżony o przemyt 1,5 kg marihuany i osądzony – powieszono go w maju 2023 roku[2]. 

Podobnie jest w Chinach, gdzie w 2017 roku wykonano karę śmierci na przemytnikach marihuany. W Birmie i Malezji posiadanie więcej niż 200 g suszu również zagrożone jest karą śmierci. Surowe prawo w tej kwestii obowiązuje również w Egipcie oraz innych krajach arabskich. 

Gdzie w Europie i na świecie jest wykorzystywana medyczna marihuana?

Nie zawsze kwestia legalnej marihuany rekreacyjnej jest tożsama z zakazem korzystania z terapii konopnej. Większość europejskich krajów dopuszcza korzystanie z niej do celów medycznych. Wśród nich znajduje się Polska – jak wspomniano wcześniej, medyczna marihuana została zalegalizowana w 2017 roku. Do celów terapeutycznych można jej używać również w Austrii, Danii, Grecji, Malcie, Słowenii, Macedonii, Portugalii, Hiszpanii, a także:

• w Chorwacji, gdzie jest dostępna dla z takimi chorobami jak rak, stwardnienie rozsiane czy AIDS, przy czym istnieje limit THC na miesiąc;
• Czechy zalegalizowały marihuanę do użytku medycznego w 2013 roku, pozwalając na posiadanie do 180 g suszu miesięcznie;
• w Finlandii istnieje możliwość uzyskania zezwolenia na korzystanie z marihuany medycznej, ale jest ona dostępna ograniczonej liczbie aptek.;
• we Francji można skorzystać z terapii konopnej, o ile wcześniej zostały wyczerpane wszystkie inne metody;
• Irlandia rozpoczęła wydawanie zgód na taką terapię w 2016 roku;
• Niemcy są liderem w tej dziedzinie od 2017 roku, podobnie Wielka Brytania i Włochy, gdzie obowiązują regulacje dotyczące uprawy i przepisywania marihuany medycznej.

Z terapii medyczną marihuaną korzysta się również w krajach leżących poza kontynentem europejskim. Na liście znajduje się oczywiście Kanada, ale także Stany Zjednoczone i Izrael. Co ciekawe ostatni z wymienionych krajów jest pionierem zarówno badań, jak i terapii konopnej. Stosowanie medycznej marihuany jest dopuszczalne także w Australii (od 2016 roku), Kolumbii, Chile, Argentynie oraz Urugwaju.

Miejsc, w których marihuana jest w pełni legalna, nie ma wiele. Widoczna jest jednak tendencja do dekryminalizacji konopi, dzięki czemu w wielu państwach można ją zakupić bez większych problemów i legalnie z niej korzystać – również w celach rekreacyjnych. Należy jednak pamiętać, że jej stosowanie bez nadzoru lekarza oraz wyraźnych wskazań medycznych może być niebezpieczne.

Źródła:

[1] https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20051791485/U/D20051485Lj.pdf

[2] https://tvn24.pl/swiat/singapur-kara-smierci-za-przemyt-poltora-kilograma-marihuany-36-latek-zostal-powieszony-7130011