Ból przewlekły, z którym najczęściej pacjenci i pacjentki zwracają się do lekarzy z poradni leczenia bólu, odbija się na każdej sferze ich funkcjonowania: prywatnej, zawodowej, społecznej, towarzyskiej, psychicznej, związanej z realizacją pasji i aktywnością fizyczną. W poradni leczenia bólu zespół lekarzy różnych specjalności wspólnymi siłami stara się poprawiać jakość życia osób ponoszących wielowymiarowe konsekwencje bólu. Jedną z metod leczenia przewlekłego bólu jest terapia medyczną marihuaną.
Leczenie bólu – podejście interdyscyplinarne
Poradnie leczenia bólu to kliniki, w których pracują lekarze różnych specjalizacji, a ich działanie nastawione jest na wieloaspektowe i kompleksowe podejście do leczenia pacjentek i pacjentów doświadczających przewlekłego bólu.
Zespół poradni leczenia bólu zwykle składa się z: neurologów, anestezjologów, psychiatrów, fizjoterapeutów, chirurgów, ekspertów zabiegowych, onkologów, reumatologów oraz psychologów i psychoterapeutów. W zależności od potrzeb danej osoby, jej stanu zdrowia i charakteru dolegliwości bólowych konsultacje odbywają się z odpowiednimi specjalistami w zakresie leczenia bólu. Forma i zakres terapii wybierane są indywidualnie.
W zakres leczenia bólu w poradni wchodzą:
- klasterowe bóle głowy, napięciowe bóle głowy, migreny,
- bóle neuropatyczne,
- bóle pleców i kręgosłupa,
- neuralgie,
- dyskopatie,
- choroby stawów, zapalenie stawów,
- fibromialgia,
- RZS,
- przetrwałe bóle pooperacyjne,
- bóle fantomowe,
- dysforie współczulne,
- kauzalgia,
- endometrioza,
- ból pourazowy,
- ból w przebiegu chorób neurodegeneracyjnych, np. Alzheimera,
- bóle związane ze stwardnieniem rozsianym.
Przewlekły ból w klasyfikacji ICD-11
Ból definiowany jest przez Międzynarodowe Towarzystwo Badań nad Bólem (IASP) jako nieprzyjemne, utrudniające lub uniemożliwiające funkcjonowanie doznanie czuciowe i emocjonalne związane z faktycznym lub potencjalnym uszkodzeniem tkanek lub opisywane przez pacjenta lub pacjentkę w kategoriach uszkodzenia.
Zgodnie z definicją IASP, bólem przewlekłym jest każdy ból, który utrzymuje się lub systematycznie nawraca w ciągu co najmniej 3 miesięcy.
W nowej klasyfikacji chorób ICD-11 (WHO) ból przewlekły doczekał się oddzielnej kategorii – MG30.x (kolejne liczby odnoszą się do różnych rodzajów przewlekłego bólu). Klasyfikacja przewlekłego bólu oparta jest na danych z ekstensywnych badań prowadzonych przez sześć lat przez zespół z Międzynarodowego Towarzystwa Badań nad Bólem.
ICD-11 jest pierwszą klasyfikacją chorób WHO, która mówi o dolegliwościach psychicznych związanych z bólem wprost. Jak dotąd, bolączką systemów ochrony zdrowia było paternalistyczne podejście do pacjentek i pacjentów (niestety, szczególnie pacjentek), które zgłaszały się do lekarza z przewlekłymi dolegliwościami bólowymi.
Natomiast przewlekły ból nie był traktowany jako dolegliwość sama w sobie, a przede wszystkim jako objaw choroby, której leczenie będzie w stanie ból łagodzić. Tymczasem przedłużająca się diagnostyka często zostawiała pacjentów i pacjentki z cierpieniem.
We wprowadzeniu oddzielnej kategorii diagnostycznej dla przewlekłego bólu i uwzględnieniu psychologicznych czynników skorelowanych z bólem, upatruje się nadzieję na większą dostępność leczenia bólu jako takiego i holistyczne podejście do osób dotkniętych przewlekłym bólem. Jest to również zmiana optyki – leczenie subiektywnie odczuwanego bólu jest “ukłonem” w stronę pacjenta/pacjentki.
Psychologiczne aspekty leczenia bólu
Przewlekły ból ma ogromny wpływ na psychikę doświadczających go osób: powoduje frustrację, strach, poczucie izolacji i osamotnienia, poczucie zmarnowanego życia. Wszystkie te uczucia i emocje mogą prowadzić do rozwinięcia się stanów lękowych, depresji, wręcz do pojawienia się myśli samobójczych.
Większości osób, które go doświadczają, przewlekły ból uniemożliwia funkcjonowanie na tyle, że nie mają one poczucia realizacji siebie na płaszczyznach zawodowej, rodzinnej, towarzyskiej czy społecznej, nie są w stanie realizować swoich pasji i poszerzać zainteresowań. Możliwość robienia tych wszystkich rzeczy, obok zaspokojenia podstawowych potrzeb związanych z jedzeniem i schronieniem, jest ważnym czynnikiem warunkującym dobrostan danej osoby.
Pacjenci i pacjentki pojawiający się w poradni leczenia bólu często znajdują się w zaawansowanym stanie głębokiego stresu i frustracji, przejawiają symptomy zaburzeń psychicznych. Stąd też niezwykle ważne jest, aby w klinice leczenia bólu również ta sfera życia pacjentów/pacjentek była zaopiekowana. Tym bardziej, że stres generuje fizyczne napięcia, które mogą pogłębiać doświadczenia bólowe.
Relacja zachodzi też w drugą stronę: osoby już doświadczające zaburzeń psychicznych, konsekwencji traumy czy przewlekłego stresu, są szczególnie narażone na rozwijanie psychosomatycznych reakcji bólowych związanych np. z napięciem mięśniowym.
Metody leczenia bólu
W poradni leczenie bólu prowadzone jest wielokierunkowo, min.:
- leczenie farmakologiczne,
- chirurgiczne blokady nerwów obwodowych i czaszkowych,
- elektrostymulacja (TENS – przeskórna elektrostymulacja nerwów),
- iniekcyjne podawanie preparatów, np. toksyny botulinowej,
- medyczna marihuana,
- fizjoterapia.
Często dla osiągnięcia zadowalającego efektu, wiele różnych metod leczenia bólu stosuje się jednocześnie. Efekty nie są widoczne od razu, a leczenie wymaga cierpliwości i systematyczności.
Medyczna marihuana w leczeniu bólu
Wciąż przybywa danych naukowych potwierdzających analgetyczne działanie medycznej marihuany. Pacjenci i pacjentki doświadczający przewlekłego bólu są najczęściej badaną grupą.
Medyczna marihuana niesie za sobą zdecydowanie mniej skutków ubocznych, niż “ciężkie analgetyki”, np. opioidy. Dowiedziono, że osoby stosujące opioidy w związku z przewlekłym bólem są w stanie zmniejszać ich dawki lub całkowicie je odstawić dzięki leczeniu fito kannabinoidami konopnymi.
W raporcie podsumowującym stan wiedzy na temat zastosowania medycznej marihuany w leczeniu przewlekłego bólu czytamy, że badania przeprowadzone w latach 2015-2019 wykazały ważną rolę układu endokannabinoidowego w regulacji funkcjonowania układu centralnego i obwodowego nerwowego oraz układu odpornościowego.
ESC bierze udział w wyciszaniu sygnałów bólowych oraz nieprawidłowych odpowiedzi immunologicznych (np. przewlekłych stanów zapalnych). Endokannabinoidy i fito kannabinoidy biorą także udział w tworzeniu nowych połączeń nerwowych, które mogą “naprawiać” powstałe w wyniku urazów zniekształcenia towarzyszące np. bólom neuropatycznym.
Badania przeprowadzone z udziałem osób chorujących na fibromialgię wykazały, że terapia medyczną marihuaną znacznie zmniejszyła natężenie bólu, który odczuwały te osoby.
Zachęcamy do przeczytania artykułu na temat leczenia bólu głowy medyczną marihuaną.
Medyczna marihuana stosowana jest również w terapii konsekwencji przewlekłego stresu, depresji czy zaburzeń lękowych. W związku z tym, w przewlekłym bólu może nieść także korzyści związane ze zdrowiem psychicznym, dobrostanem oraz samopoczuciem i nastawieniem do życia chorującej osoby.
Doświadczasz przewlekłego bólu? Zapisz się na konsultację i zacznij terapię medyczną marihuaną w naszej Klinice.
Bibliografia
- https://www.znanylekarz.pl/blog/czym-zajmuje-sie-poradnia-leczenia-bolu
- https://www.telegraphindia.com/science-tech/set-of-standards-developed-to-identify-and-treat-chronic-pain/cid/1716609
- https://www.iasp-pain.org/publications/iasp-news/new-diagnostic-codes-for-chronic-pain-approved-under-icd-11/
- https://link.springer.com/referenceworkentry/10.1007%2F978-981-10-2779-6_64-1
Podobne posty:
- Leczenie bólu przewlekłego. Na czym polega skuteczna terapia?
- Jak medyczna marihuana może podnieść jakość życia pacjentów i pacjentek z demencją?
- Konopie a dziecięce porażenie mózgowe – roślina przywracająca pacjentom życie
- Konopie indyjskie poprawiają jakość życia kobiet z fibromialgią
- Leczenie zespołu bólu przewlekłego medyczną marihuaną
