Zaburzenia snu – czy medyczna marihuana może Ci pomóc?

Sen jest podstawową potrzebą fizjologiczną człowieka, szacuje się że człowiek spędza 1/3 swojego życia na jej zaspokojeniu. Sam sen jest złożonym procesem fizjologicznym, cechującym się cyklicznie zmieniającą się aktywnością ośrodkowego układu nerwowego.

Aby zaspokoić potrzebę snu konieczne jest odbycie 4-6 cykli snu, składających się z fazy nREM, czyli snu bez szybkich ruchów gałek ocznych, który składa się ze stadiów N1, N2 i N3 (N1 – stadium płytkie, N2 – przejściowe, N3 – głębokie) oraz fazy snu REM (sen z szybkimi ruchami gałek ocznych). 

Fazy snu REM i nREM następują po sobie dając cykl snu, a kolejność stadiów przedstawia się w następujący sposób:

N1>N2>N3>N2>REM

Bezsenność jest najczęściej występującym zaburzeniem snu. 

Co najmniej kilkudniowe okresy bezsenności w ciągu roku zgłasza 33–50% populacji ogólnej w krajach rozwiniętych. Co czwarta osoba zgłasza przewlekłe problemy ze snem, natomiast 10–15% osób w populacji ogólnej spełnia kryteria diagnostyczne dla przewlekłej bezsenności. [1]

Z badań przeprowadzonych w Polsce w 2015 roku wynika że z powodu problemów ze snem cierpi ok. 55% populacji. [2]

Należy wspomnieć, że niedostateczna ilość snu prowadzi do złego samopoczucia, pogorszenia funkcji poznawczych kolejnego dnia, jak również długofalowo wpływa na zdrowie. Badania wykazują że zbyt krótki czas snu (czyli poniżej 6 godzin) i zła jakość snu są czynnikami ryzyka zachorowania na cukrzycę, zaburzenia metaboliczne, otyłość, nadciśnienie tętnicze, depresję, pogarszają odporność oraz zwiększają ogólny wskaźnik śmiertelności. [3]. 

Dodatkowo, przewlekła bezsenność, jak wykazano w badaniach przeprowadzonych z użyciem pozytonowej tomografii emisyjnej – PET „zmienia mózg”. Powodując gorsze funkcjonowanie intelektualne, zaburzoną regulację emocji, osoby cierpiące na przewlekłą bezsenność są bardziej skłonne do zachowań ryzykownych, impulsywności czy drażliwości. [4]

Bezsenność możemy podzielić na:

• Bezsenność przygodną o czasie trwania do kilku dni / Bezsenność krótkotrwałą o czasie trwania do 4 tygodni 

Mogą być one spowodowane reakcją na stres, zmianą trybu życia, bezsenność krótkotrwałą mogą wywołać choroby somatyczne- infekcje, choroby przebiegające z bólem.

• Bezsenność przewlekłą trwającą powyżej 4 tygodni,

Może być związana z zaburzeniami psychicznymi, przewlekłymi chorobami somatycznymi, przewlekłymi stanami zapalnymi, chorobami neurologicznymi i narządu ruchu, jak również uzależnieniami.

Leczenie bezsenności

Możemy zadbać o odpowiednią higienę snu. W jaki sposób? 

Unikajmy spożycia kofeiny w ciągu 6 godzin przed planowanym czasem snu. Podobnie wygląda kwestia spożywania alkoholu i palenia papierosów wieczorem. A także: spożywania ciężkich posiłków oraz przyjmowania dużej ilości płynów na 3 godziny przed snem. Nie wykonujmy wzmożonego wysiłku fizycznego oraz umysłowego w przeciągu 3 godzin przed snem. 

Pozytywny wpływ na nasze wysypanie się może mieć wprowadzenie rutyny, zachowanie stałego czasu kładzenia się spać i wstawania rano. Niestety powinno się również unikać uwielbianych przez wielu z nas drzemek w ciągu dnia. 

Wieczorem pomocne będzie unikanie silnego światła oraz światła niebieskiego pochodzącego z telewizora, komputera lub telefonu komórkowego, a zegar w naszej sypialni powinien być ulokowany tak, aby nie był on widoczny z łóżka.

Terapia behawioralno-poznawcza

W przypadku bezsenności przygodnej i krótkotrwałej, można stosować leki nasenne i pochodne beznodiazepin – zakładając, że czas ich przyjmowania nie będzie dłuższy niż 2-4 tygodnie.

Jeżeli spotykamy się z wymogiem długotrwałego przyjmowania leków, stosuje się leki przeciwpsychotyczne, przeciwdepresyjne, przeciwhistaminowe – nie prowadzą do uzależnienia i mogą być przyjmowane wiele miesięcy. 

Popularna melatonina, którą możemy nabyć w aptekach, jest substancją wyznaczającą właściwą porę na sen. Mówiąc inaczej, jej zadaniem jest wskazywanie organizmowi “godzin nocnych”.

Najbardziej skuteczne działanie melatonina wykazuje u osób z zaburzeniami snu powodowanymi pracą zmianową, przekraczaniem stref czasu, u osób niewidomych oraz u pacjentów z zespołem opóźnionej fazy snu. [5]

Medyczna marihuana na zaburzenia snu?

Zastosowanie kannabinoidów w zaburzeniach snu jest znane i badane od dawna. Uwaga, już w drugiej połowie XIX wieku badano wpływ marihuany na sen (Clendinning, 1843; O’Shaughnessy, 1843; Wallich, 1883; Bradbury, 1899). 

Badania rozpoczęte kilkadziesiąt lat temu wykazały, że stosowanie konopi indyjskich przyczynia się do zmniejszenia opóźnienia zasypiania, zmniejszenia epizodów wybudzania się po zaśnięciu, wydłużania snu wolnofalowego i skrócenia fazy REM. 

Badanie przeprowadzone w 2017 roku na grupie pacjentów przychodni prowadzącej terapię medyczną marihuaną w Nowej Anglii wykazało, że około 2/3 pacjentów ograniczyło stosowanie leków farmaceutycznych po zażywaniu marihuany. [5]

Sugeruje się również, że stosowanie medycznej marihuany wpływa na regulację zegara biologicznego, normalizując rytm snu i czuwania. Wykazuje się, że kannabidiol THC powoduje 400-krotny wzrost endogennej melatoniny [6] – odpowiedzialnej za regulację rytmu dobowego.

Leczniczego wpływu medycznej marihuany na zaburzenia snu dopatruje się w działaniu THC oraz CBD na układ endokannabinoidowy, poprzez który oddziałują na lęk, nastrój oraz dobowy rytmu snu i czuwania. [7]

Badania nad kannabinoidami wykazują, że różne rodzaje kannabinoidów mogą działać pobudzająco lub uspokajająco. THC może pozostawiać resztkowy efekt sedacyjny, CBD może ułatwiać wstawanie, jednocześnie CBD łagodząc stany lękowe przyczynia się do ułatwionego zasypiania. CBN- powstający w wyniku utleniania się THC, współdziała z THC zapewniając dodatkowe ukojenie. [8]

Dodatkowo w badaniach wykazano, że poprzez wpływ układu endokannabinoidowego na kontrolowanie stanów emocjonalnych i snów, zastosowanie kannabinoidów może zmniejszyć występowanie koszmarów sennych. [9]

Badania wykazują, że skuteczność leczenia zaburzeń snu może być ściśle zależna od dawki i stosunku THC i CBD w wybranej odmianie. [10]

W leczeniu bezsenności zaleca się stosować niskie lub umiarkowanie niskie dawki z odmian Indica, które zawierają wysoką zawartość mircenu – olejku eterycznego, który w parze z THC wykazuje działanie nasenne. [11] Jeśli cierpisz na zaburzenia snu, konsultacja z lekarzem przepisującym marihuanę medyczną może być pierwszym krokiem do poprawy twojego samopoczucia.

Bibliografia: 

1. https://www.mp.pl/medycynarodzinna/wytyczne/139052,zdrowy-sen-omowienie-zalecen-american-thoracic-society-2015
2. https://www.mp.pl/kurier/182997,ponad-polowa-polakow-cierpi-na-zaburzenia-snu
3. https://www.mp.pl/medycynarodzinna/wytyczne/139052,zdrowy-sen-omowienie-zalecen-american-thoracic-society-2015
4. https://www.mp.pl/kurier/182997,ponad-polowa-polakow-cierpi-na-zaburzenia-snu
5. https://www.mp.pl/pacjent/psychiatria/bezsennosc/70349,bezsennosc
6. https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fnmol.2020.00125/full#B45
7. https://www.clinicalkey.com/#!/content/book/3-s2.0-B9780323358682000098?scrollTo=%23hl0000890
8. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1087079220300824?via%3Dihub

8. Backes M. Bezsenność i zaburzenia snu Marihuana i medycyna, Wrocław  Wyd. Purana 2014, s.211-212 
9. https://www.eurekaselect.com/article/81966
10. Backes M. Bezsenność i zaburzenia snu Marihuana i medycyna, Wrocław  Wyd. Purana 2014, s.211-212 
11. Backes M. Bezsenność i zaburzenia snu Marihuana i medycyna, Wrocław  Wyd. Purana 2014, s.211-212