Lekarz przepisujący medyczną marihuanę – kto i na co może wystawić receptę?

1 listopada 2017 zalegalizowano marihuanę tylko do użytku medycznego. Może być ona wykorzystywana jako surowiec farmaceutyczny do produkcji leków recepturowych i terapii wielu schorzeń. Kwestia terapii medyczną marihuaną budzi wiele kontrowersji zarówno wśród lekarzy, jak i pacjentów. Sprawdź, jaki lekarz przepisuje medyczną marihuanę.

Lekarz przepisujący medyczną marihuanę może to zrobić tylko w określonych przypadkach. Substancja została zalegalizowana 1 listopada 2017, kiedy uznano ją za surowiec farmaceutyczny do produkcji leków recepturowych i terapii wielu schorzeń. Jak otrzymać receptę?  

Zapamiętaj!

• Medyczna marihuana w Polsce została zalegalizowana w 2017 roku, a do obrotu aptecznego wprowadzono ją dwa lata później.
• Wiele osób szuka odpowiedzi na pytanie, jaki lekarz może przepisać marihuanę leczniczą. W Polsce może to być każdy specjalista, który jest uprawniony do wystawiania recept na leki narkotyczne.
• Wyjątek od tej reguły stanowią tylko lekarze weterynarii.

Charakterystyka medycznej marihuany – co trzeba wiedzieć?

W świetle prawa marihuana medyczna nie jest traktowana jako produkt leczniczy, lecz jako surowiec farmaceutyczny. Oznacza to, że nie podlega tym samym procedurom rejestracyjnym i badaniom klinicznym, jak standardowe leki. Nie posiada też charakterystyki produktu leczniczego (CHPL).

Jest to istotna różnica, gdyż w charakterystyce produktu leczniczego znajdują się informacje o wskazaniach, działaniach niepożądanych i przeciwwskazaniach. Jako surowiec farmaceutyczny marihuana medyczna spełnia natomiast rygorystyczne normy jakości, określone m.in. w Farmakopei Polskiej i Europejskiej i często wykorzystywana jest do przygotowania leków recepturowych. Lekarz przepisujący medyczną marihuanę musi więc wziąć pod uwagę wiele czynników.

Marihuana medyczna a rekreacyjna

Bardzo ważne jest zrozumienie, czym marihuana medyczna różni się od tej rekreacyjnej. Roślina, która później wykorzystywana jest do celów leczniczych, podlega ściśle kontrolowanej uprawie i procesom produkcyjnym. Dzięki temu jej skład (zawartość THC, CBD, terpenów) i stosunek kannabinoidowy są znane i monitorowane. Jest to niezbędne do zapewnienia jakości i bezpieczeństwa, które w medycynie mają największe znaczenie.

Przedstawiając zagrożenia związane z marihuaną o niewiadomym pochodzeniu, należy podkreślić ryzyko zanieczyszczeń, które mogą być szkodliwe dla zdrowia. Nielegalne źródła marihuany nie podlegają przecież restrykcjom jakościowym, co często prowadzi do kontaminacji substancji niebezpiecznych dla zdrowia. Przykładem może być przypadek z Lipska w 2007 roku, gdzie zatrucie ołowiem wywołane paleniem zanieczyszczonej marihuany doprowadziło do licznych hospitalizacji i długotrwałych konsekwencji zdrowotnych. Dlatego zdecydowanie odradza się stosowanie konopi pochodzących z niepewnych źródeł.

Lekarz przepisujący medyczną marihuanę – jaka specjalizacja?

Jaki lekarz może przepisać marihuanę medyczną w Polsce? Odpowiedź na to pytanie jest jednoznaczna – każdy lekarz posiadający prawo wykonywania zawodu ma możliwość przepisywania preparatów z konopiami leczniczymi. Nie ma też ograniczeń co do specjalności lekarskiej. Zarówno lekarze rodzinni, jak i specjaliści różnych dziedzin mogą wystawić receptę na leki narkotyczne (RpW). Te kwestie reguluje Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii.

Ważne jest również, aby lekarz przepisujący medyczną marihuanę posiadał odpowiednią wiedzę i doświadczenie w zakresie terapii marihuaną, aby móc skutecznie dobierać odpowiednie dawki i monitorować przebieg leczenia. W kontakcie z lekarzem może pośredniczyć poradnia leczenia marihuaną. W praktyce najczęściej przepisują ją anestezjolodzy, interniści, onkolodzy oraz psychiatrzy. Trzeba jednak zaznaczyć, że od tego, kto może przepisać marihuanę leczniczą, jest jeden wyjątek – takich uprawnień nie posiadają lekarze weterynarii.

Jaki lekarz może przepisać marihuanę leczniczą?

Mimo że niemal każdy lekarz może przepisać medyczną marihuanę, warto zwrócić się o pomoc do osób, które specjalizują się w terapii konopnej. Na rynku jest kilka preparatów o różnym stosunku kannabinoidowym, a ich odpowiedni dobór jest istotny dla powodzenia terapii.

Jak można otrzymać receptę na medyczną marihuanę online?

Niektórzy pacjenci nadal czują obawę przed wizytą w gabinecie lekarskim. Obecnie bardzo dobrze ma się jednak system teleporad i wiele placówek medycznych zapewnia spotkania online. W ten sposób można spotkać się również z lekarzem przepisującym medyczną marihuanę.

W takiej sytuacji pacjent musi najpierw zarejestrować się na wybranej platformie i umówić wizytę z odpowiednim specjalistą. Podczas wirtualnej konsultacji lekarskiej, przedstawia swoje dolegliwości i historię medyczną, a lekarz ocenia, czy terapia medyczną marihuaną jest odpowiednia. Jeśli tak, wystawia elektroniczną receptę, którą pacjent może zrealizować w aptece. Jeśli chodzi o to, jak łatwo dostępna jest marihuana medyczna w aptece, może być różnie. Tylko niektóre apteki mają pozwolenie na zamawianie i sprzedaż leków z grupy I-N.

Na co może zostać przepisana medyczna marihuana?

Szukając odpowiedzi na pytanie, jaki lekarz może przepisać marihuanę, trzeba wiedzieć również, w jakich sytuacjach. Recepty nie otrzymuje bowiem każdy pacjent, który zjawi się w gabinecie i o nią poprosi. Specjalista musi stwierdzić, że do zastosowania terapii konopnej znajduje odpowiednie wskazania.

Na co może zostać przepisana medyczna marihuana? Zakres schorzeń i dolegliwości jest szeroki:

• łagodzenie przewlekłego bólu, dlatego często stosowana jest u pacjentów z bólami neuropatycznymi, reumatycznymi, czy pochodzącymi z uszkodzeń nerwów;
• medyczna marihuana wykazuje także pozytywne efekty w terapii pacjentów z padaczką, szczególnie w przypadkach opornych na standardowe leczenie;
• znajduje zastosowanie również w łagodzeniu objawów stwardnienia rozsianego, w tym spastyczności mięśniowej;
• pacjenci onkologiczni mogą korzystać z marihuany medycznej w celu zmniejszenia skutków ubocznych chemioterapii, takich jak nudności czy utrata apetytu;
• marihuana jest także stosowana w terapii niektórych zaburzeń psychicznych, w tym w łagodzeniu objawów związanych z PTSD (zaburzeniem stresu pourazowego);
• marihuana lecznicza łagodzi również stany zapalne organizmu;
• znajduje zastosowanie w leczeniu chorób ginekologicznych (np. endometriozy) oraz łagodzeniu objawów zespołu napięcia przedmiesiączkowego, a także menopauzy.

Warto jeszcze raz podkreślić, że zastosowanie medycznej marihuany powinno być zawsze konsultowane z lekarzem, który oceni, czy jest to odpowiednia metoda leczenia. Należy wziąć pod uwagę indywidualne potrzeby i stan zdrowia pacjenta. Jest to szczególnie ważne, ponieważ skuteczność i bezpieczeństwo stosowania medycznej marihuany w poszczególnych przypadkach mogą różnić się w zależności od specyfiki schorzenia i reakcji organizmu pacjenta.

Kto może otrzymać receptę na medyczną marihuanę?

Receptę na medyczną marihuanę w Polsce mogą otrzymać pacjenci, u których zastosowanie tej substancji jest uzasadnione medycznie. Poza tym zaleca się również, by  były to osoby pełnoletnie. Lekarz powinien wziąć pod uwagę również przeciwwskazania. Należy do nich ciąża, karmienie piersią, a także pewne stany chorobowe (m.in. choroby serca, ciężkie zaburzenia psychiczne).

Jak powinna wyglądać recepta na medyczną marihuanę?

Recepta na marihuanę medyczną w Polsce musi spełniać określone kryteria, aby była ważna i zgodna z przepisami prawa. Oto kluczowe elementy, które powinna zawierać:

• musi być wypisana na oficjalnym formularzu recepty na leki narkotyczne (RpW);
• dane lekarza wypisującego receptę, w tym imię i nazwisko, numer prawa wykonywania zawodu, a także adres praktyki lekarskiej;
• dane pacjenta, w tym imię, nazwisko oraz numer PESEL lub datę urodzenia (w przypadku braku PESEL);
• dokładną nazwę przepisywanej marihuany medycznej, wraz z zawartością substancji aktywnych i nazwą handlową;
• szczegółowe informacje dotyczące dawkowania, w tym całkowita ilość przepisanej substancji wyrażona słownie lub liczbowo oraz sposób użycia.

Recepta jest ważna przez 30 dni od daty jej wystawienia, a ilość przepisanej marihuany nie może przekraczać potrzeb pacjenta na więcej niż 90 dni. Jednak lekarze bardzo rzadko przepisują tak duże ilości preparatów. Na jednej recepcie RpW można przepisać tylko jeden lek narkotyczny. Na szczęście e-recepta na medyczną marihuanę może być wystawiona także w ramach teleporady.

Lekarz przepisujący marihuanę musi wziąć pod uwagę wiele różnych czynników. Przede wszystkim konieczne jest stwierdzenie zasadności takiej terapii.