Recepta na medyczną marihuanę z THC. Kto i w jakich sytuacjach może ją wystawić?

Recepta na medyczną marihuanę – jak ją uzyskać? Od 2017 roku w Polsce możliwe jest uzyskanie marihuany na receptę. Nadano jej status surowca farmaceutycznego, przeznaczonego do sporządzenia leków recepturowych. Gdzie dostępna jest marihuana lecznicza? Gdzie kupić marihuanę leczniczą? Jaki lekarz może przepisać marihuanę medyczną i w jakiej sytuacji może to nastąpić? Odpowiedzi na te pytania oraz wszystko, co istotne, a związane z receptą na marihuanę medyczną znajdziesz w poniższym artykule.

Terapia marihuaną leczniczą w Polsce

Choć w Polsce leczenie marihuaną leczniczą nie jest jeszcze popularne, to – na przykład – w Kanadzie już w 2019 stosowało ją ponad 450 tysięcy pacjentów. Marihuana na receptę została zalegalizowana w naszym kraju w 2017 roku, wtedy też pojawiła się w aptekach, a jej dostępność wciąż pozostawia wiele do życzenia. Chaos prawny nie ułatwia przepisywania jej przez lekarzy. Należy również pamiętać, że lekarz, od którego pochodzi recepta na medyczną marihuanę powinien być bardzo dokładnie przeszkolony, mieć rozległą wiedzę na jej temat, aby umieć dobrać odpowiedni rodzaj do potrzeb danego pacjenta.

Czym jest medyczna marihuana?

Marihuana uzyskiwana jest z jednej z trzech odmian konopi – konopi indyjskich. Jest ona mieszaniną wszystkich części tej rośliny – kwiatów, liści i łodyg, które po zerwaniu są suszone, krojone, a następnie wędzone. Pierwsze zapisy o leczniczych właściwościach marihuany powstały już w XVI wieku, jednak szczególnie zainteresowanie medyczną marihuaną przypada na koniec XIX wieku. Stosowano ją wtedy głównie do leczenia bólu i chorób układu pokarmowego.

W ostatnich latach zmieniają się nie tylko poglądy na temat medycznej marihuany, ale również wiedza o niej w środowisku medycznym oraz wśród pacjentów. Medyczna marihuana to produkt wysoce przebadany. Marihuana medyczna jest pozbawiona szkodliwych dodatków, tytoniu, domieszek, nawozów czy innych trujących dodatków. Hodowana jest w specjalnych kontrolowanych pomieszczeniach bez środków ochrony roślin, a jej produkcja jest odpowiednio monitorowana. Przed wypuszczeniem danej partii do obrotu lek konopny musi przejść rygorystyczne procesy walidacji, m.in. ocenę składu i zawartości substancji czynnych.

Jak działa marihuana lecznicza?

Marihuana lecznicza zawiera ponad 500 substancji czynnych o różnym działaniu, jednak najbardziej znane i kojarzone są dwa z nich – w tym THC, czyli tetrahydrokannabinol. Marihuana zawiera również w składzie terpeny, które można znaleźć także w lawendzie i drzewach iglastych.

THC to substancja o najsilniejszym działaniu. Wpływając na receptory w mózgu, działa przede wszystkim relaksująco, wpływa na samopoczucie i obniża odczuwanie bólu. Światowa Organizacja Zdrowia działanie marihuany porównuje do skuteczności leków z 2. stopnia „drabiny analgetycznej”, która określa moc działania przeciwbólowego. Oznacza to, że marihuana lecznicza może być tak samo skuteczna, jak kodeina czy tramadol.

Inne właściwości leczniczej marihuany

Marihuana ponadto zmniejsza spastyczność, działa przeciwwymiotnie i neuroprotekcyjnie. Zawiera kannabinoidy zmniejszające narkotyczne działanie THC, wykazuje działanie przeciwlękowe, przeciwdrgawkowe i przeciwzapalne. Zawarte w marihuanie terpeny (m.in. terpinolen, limonen, mircen oraz pinen) działają uspokajająco, przeciwdepresyjnie, antygrzybicznie i redukują stres. Marihuana lecznicza zawiera również mieszaninę α–, β–, γ– i δ–tokoferoli oraz pochodnych γ–tokotrienolu. Badania dowodzą, że ograniczają one ryzyko powstania chorób układu sercowo–naczyniowego, nowotworów oraz zwyrodnienia plamki żółtej związanego z wiekiem.

Rodzaje legalnej medycznej marihuany

W Polsce zarejestrowanych i dostępnych jest 5 rodzajów suszu konopi, różniących się stosunkiem kannabinoidów, czyli mocą działania. Dzięki temu medyczna marihuana znajduje zastosowanie w leczeniu wielu chorób przewlekłych. Na chwilę obecną dostępny jest obrót poniższymi surowcami farmaceutycznymi:

• Cannabis Flos AURORA DEUTSCHLAND GmbH THC 1%, o zawartości delta-9-tetrahydrokannabinolu (THC),
• Cannabis Flos AURORA DEUTSCHLAND GmbH THC 20%, o zawartości delta-9-tetrahydrokannabinolu (THC),
• Cannabis Flos AURORA DEUTSCHLAND GmbH THC 22%, o zawartości delta-9-tetrahydrokannabinolu (THC),
• Cannabis Flos AURORA DEUTSCHLAND GmbH THC 8%, o zawartości delta-9-tetrahydrokannabinolu (THC),
• Cannabis Sativa L., Red No 2 o zawartości delta-9-tetrahydrokannabinolu (THC) < 1%.

Kto może wypisać pacjentowi receptę na marihuanę medyczną?

Tak jak na inne leki, na recepta na medyczną marihuanę jest wystawiana przez lekarza. W świetle polskiego prawa może to zrobić każdy specjalista z wyjątkiem lekarza weterynarii. Aby jednak medyk mógł wystawić receptę na medyczną marihuanę pacjentowi, musi mieć do tego specjalny druk oznaczony symbolem Rpw., który jest zarezerwowany dla recept narkotycznych. Konopie medyczne i wytwarzane z nich leki są środkami odurzającymi i psychoaktywnymi. Lekarz przepisujący medyczną marihuanę powinien kierować się aktualnymi doniesieniami naukowymi oraz nie wykraczać poza zakres swoich umiejętności i kompetencji.

Jak dostać receptę na medyczną marihuanę?

Czasem pacjenci, pomimo uciążliwych, niepoddających się innemu leczeniu objawów, boją się porozmawiać z lekarzem. Szacuje się, że w Polsce znajduje się ponad 300 tysięcy osób, dla których terapia konopna mogłaby okazać się skutecznym, leczniczym środkiem. 

Jednak z biegiem czasu powstaje coraz więcej poradni leczenia marihuaną leczniczą, dzięki czemu coraz więcej pacjentów będzie miało szansę na ten rodzaj terapii w swoim miejscu zamieszkania.

Kto może otrzymać receptę na medyczną marihuanę?

Recepta na medyczną marihuanę jest dostępna dla każdej osoby, która w ocenie lekarza jest w stanie odnieść korzyść z zastosowania tego rodzaju leczenia. Marihuana medyczna, a właściwie związki chemiczne w niej zawarte, mają silne właściwości terapeutyczne i niezmiernie szerokie spektrum zastosowania. Od łagodzenia bólu, po działanie nasenne, od stymulacji łaknienia po działanie przeciwzapalne – medyczna marihuana przynosi efekty, a lista chorób, w których pacjenci odczuwają poprawę, jest pokaźnie długa.

Najczęstsze wskazania do leczenia medyczną marihuaną

Marihuana na receptę stosowana jest jako terapia modulująca przebieg choroby zasadniczej kwalifikowanego pacjenta. Celem jej wdrożenia jest zniesienie cierpienia przy jednoczesnej poprawie funkcjonowania oraz ogólnej jakości życia. Konopie medyczne są w stanie kontrolować pierwotne jak i wtórne objawy choroby, zatem można im przypisać właściwości modyfikujące leczenie.

Jako powszechne wskazania do zastosowania marihuany medycznej można by wymienić:

• ból (przewlekły, neuropatyczny, nowotworowy);
• nudności i wymioty wywołane leczeniem onkologicznym;
• choroby neurologiczne;
• choroby autoimmunologiczne;
• depresja;
• jaskra;
• HIV/AIDS;
• anoreksja i kacheksja;
• ograniczenie stosowania leków opioidowych.

Co warto wiedzieć o samej recepcie na lek konopny?

Medyczne konopie, jak i wszystkie preparaty z nich uzyskane, muszą być wypisane na recepcie zawierającej symbol Rpw. Recepta na medyczną marihuanę musi zawierać wyrażoną słownie informację o ilości przepisanej substancji. Co więcej, na recepcie musi zostać podana dokładna dawka dzienna. W sytuacji, gdy przepisana przez lekarza ilość okaże się niewystarczająca na dany okres, kolejna recepta na medyczną marihuanę może zostać wystawiona wcześniej, niż początkowo to zakładano. Ważne, aby pamiętać, że maksymalna wypisana ilość nie może przekraczać zapotrzebowania pacjenta na okres dłuższy niż 90 dni. Na jednej recepcie na konopie lecznicze lekarz może zapisać tylko jeden lek, a na jej realizację w aptece pacjent ma 30 dni.

Czy konopie na receptę są refundowane?

Marihuana lecznicza nie jest refundowana, jest pełnopłatnym lekiem recepturowym. W początkowym okresie od wprowadzenia do Polski marihuany leczniczej była objęta stawką VAT w wysokości 23%, jednak od sierpnia 2020 roku zmniejszono tę stawkę do 8%, dzięki czemu cena medycznej marihuany uległa istotnemu obniżeniu.

Obecnie marihuana lecznicza dostępna w polskich aptekach jest sprowadzana z zagranicy, z czego wynika jej wciąż wysoka cena. W najbliższych latach ta sytuacja może jednak ulec zmianie – planowane są zmiany o ustawie w kierunku umożliwienia uprawy konopi innych niż włókniste w Polsce, co umożliwi produkcję tego surowca w naszym kraju i obniżenie cen sprzedaży w aptekach.

Recepta na medyczną marihuanę niczym nie różni się od tej wystawianej na inne leki z grupy leków narkotycznych. O jej wypisaniu niezmiennie decyduje lekarz. Pamiętaj – warto zachować receptę czy to w formie kserokopii, czy wydruku e-recepty. Miej ją zawsze pod ręką, bo może posłużyć w celu poświadczenia legalności posiadanego przez nas leku.

Najczęściej zadawane pytania

Ile kosztuje recepta na marihuanę?

Recepta na medyczną marihuanę jest bezpłatna i można ją uzyskać u lekarza. Sam produkt nie jest jednak refundowany przez NFZ i za 1 gram leczniczej marihuany zapłacisz w aptece około 65 złotych.

Kiedy lekarz przepisuje marihuanę leczniczą?

Lekarz może przepisać marihuanę medyczną na podstawie dokumentacji medycznej pacjenta. Leczniczą marihuanę stosuje się w leczeniu wspomagającym, gdy inne metody okazały się nieskuteczne. Substancja ta działa przeciwbólowo, przeciwdrgawkowo, przeciwlękowo i może zapobiegać nudnościom i wymiotom.

Czy recepta na medyczną marihuanę może być wystawiona przez lekarza rodzinnego?

Każdy lekarz posiadający aktualne prawo do wykonywania zawodu (oprócz weterynarza) może wystawić receptę na leczniczą marihuanę. W praktyce przepisują ją:

• anestezjolodzy;
• interniści;
• onkolodzy;
• psychiatrzy.

Jak kupić medyczną marihuanę?

Aby móc zakupić marihuanę leczniczą w Polsce, niezbędna jest recepta wystawiona przez lekarza. Można natomiast zrealizować receptę w większości aptek.

 

Bibliografia:

1. Deutsches Institut für Medizinalcannabis forschung und bildung. Welcome Book, kompleksowy przewodnik po medycznym wykorzystaniu marihuany, s. 33-34.
2. Deutsches Institut für Medizinalcannabis, drugie wydanie, październik 2020 r. s.22.